مصاحبه نشریه آفتاب آذربایجان با استاد نوید مثمر
بیوگرافی: نوید مثمر سال 1358 در شهر مراغه به دنیا آمده،
تحصیلات خود را در مقطع کارشناسی رشته عمران به پایان رسانید.
حدود پانزده سال در زمینه موسیقی فعالیت دارد.
آقای مثمر در ابتدا برایمان تعریف کنید چه چیزی باعث شد که به موسیقی روی آوردید؟
موسیقی لحظه ای است. در عرض یک لحظه عاشق موسیقی شدم. عشقی در قلبم احساس کردم و به این علاقه ام جامه عمل پوشانیدم.
در خانواده تان غیر از شما شخص دیگری نیز در این رشته فعالیت دراد؟
بله، پدرم نوازنده نی هستند. اگر بحث ژنتیکی باشد شاید من به پدرم کشیده ام!
در این مدت با کدام آلات موسیقی کار کرده اید؟
اول سراغ سه تار رفتم بعد تنبور و در آخر به طرف باغلاما کشیده شدم و ده سال است که باغلاما کار می کنم. بیشتر فعالیت هایم روی موسیقی قومی متمرکز شده و بیشتر این نوع موسیقی را می پسندم تا موسیقی کلاسیک ، چه دستگاهی و چه موغام.
دلیل این انتخاب و سلیقه تان چیست؟
موسیقی قومی، موسیقی پاک و تمیزی است چون از دل انسان های صاف و ساده بر می آید و شباهت و نزدیکی بین تورک های خراسان، عراق و آناتولی یافتم و یک حیطه فرهنگی انتخاب کرده شروع به فعالیت کردم.
از استاد هایتان بگویید.
فقط در سه تار استاد داشتم آقای نیکخو در مراغه و آقای رودکی در تبریز. سازهای دیگر راخودم یاد گرفتم.
مگر ممکن است؟
می توان گفت موسیقی در خون من است و علاقه دارم هیچ وقت نمی توانم سنتور کار کنم چون علاقه ندارم و سازهایی را هم که بلدم از اینترنت و فیلم و کتاب یاد گرفتم.
نقش پدرتان در موفقیت شما تاثیری داشت؟
بله حداقل اذیت نکرد! مستقیم چیزی به من یاد نداد ولی شالوده و اساس من در موسیقی به پدرم بر می گردد. کلا شالوده و اساس فکری فرزند خانواده است.
مشوق هایتان چه کسانی بودند؟
این سوال و جوابش خیلی کلیشه ای شده. به تبع آن اسم افراد را بردن. ولی مشوق من خدا بود.خدا شوق نواختن در من ایجاد کرد و به کمک خودش موفق شدم. در اوایل حتی پدرم با باغلاما مخالف بود و مرا به سه تار ترغیب می کرد .یک استعداد خدادای در من نهفته است که دلیل اصلی اش هم خداست.
از سایر فعالیت های هنری تان بگویید؟
گروه کنسرتی به نام «تورکمان » دارم در زمینه موسیقی قومی است موسیقی الان آذربایجانی از نظر ادبیات وانتخاب شعرها ضعیف شده بعضی از آنها واقعا مزخرف شده اند. تمام تلاش من در قالب این گروه نجات دادن موسیقی مان است و یکی از این راه ها هم استفاده از اشعار شاعران بزرگمان است.
تعریفی از موسیقی قومی بفرمایید؟
ملیت و قومیت فرق دارد. اوزبک، قیرقیز، ترکمن در کل ملت تورک محسوب می شوند ولی هر یک از این ها قوم هستند و موسیقی آنها تفاوت های جزئی با یکدیگر دارد مثلا موسیقی ایلات شاهسون و موسیقی ایلات قشقایی متفاوت است. حتی آشیق های ما هم متفاوتند.
نظرتان در مورد موسیق یهای معمولی و سبک مد روز چیست؟
این نوع موسیقی بیشتر انسان را به سوی هوس سوق می دهد تا معنویات. موسیقی کلمه عبری است، جزء اول آن یعنی موسی به معنای خواندن است اساس موسیقی از ان جاست ولی رفته رفته مسیقی را به خاطر لحظه ای شاد شدن گوش می کنند و مطمئنا آن شادی که زود به دست بیاید زودهم از دست می رود متاسفانه ما هم حمایت می کنیم.
پس شما موافق این نوع موسیقی نیستید؟
هر موسیقی نوعی آنزیم ترشح می کند و هر آنزیم ایجاد حسی در انسان می شود وقتی موسیقی به انسان شادی می بخشد برای لحظه ای هم که شده انسان را از غم و غصه بیرون می آورد امروزه فشار های اقتصادی باعث شده مردم به این نوع موسیقی روی بیاورند.
از اجرا و کنسرت هایتان بگویید؟
هفت یا هشت تا کنسرت داشتیم. سه تا از کنسرت ها مربوط به زمانی است که سه تار می نواختم و در خدمت آقای رودکی بودم. جشنواره فجر تبریز و دو بار هم با گروه خودم کنسرت اجرا کردم.چهار، پنج تا هم کنسرت خارجی داشتم.
از استقبال مردم راضی هستید؟
مشتری مهم نیست، مخاطب مهم است حتی اگر پنج نفر هم بیاید اجرا می کنم موسیقی مثل مغازه نیست که بنشینم و منتظر سود باشم اگر موسیقی من در پنج نفر تاثیر گذار بود برایم کافی است.
مشکلات موسیقی تبریز در چیست؟
در تبریز امر بی مشکل وجود ندارد. بعضی ها با خود موسیقی مشکل دارند بالاخره نفهمیدیم موسیقی آزد است یا نه. وقتی آزاد می شود باید مراحل اداری طی کند متاسفانه اداره ها هم سلیقه ای اداره می شوند. مثلا شخصی نظر می دهد که نباید بنر بزنید ولی دیگری برای شخص دیگر مجوز بنررزدن را هم صادر می کند. نوعی باند بازی به چشم می خورد. مشکل دیگر هم مشکل معلمان است که خودم هم شامل آنها هستم در کلاس ها خلاقیت به وجود نمی آورند یک علاقه مند به موسیقی باید خودش پی کار خودش را بگیرد و فکرش را فقط معطوف کلاس ها نکند.
شما کجا تمرین می کنید؟
الان تمرین عملی زیاد ندارم بیشتر تمرین هایم ذهنی هستند.
در مورد اسم گروه تان توضیح دهید؟
کلمه «تورکمان » در منابع فارسی و تورکی آمده و به معنای «تورک غیر شهری » است که در کتاب«اوغوزنامه » هم در چند مورد به این کلمه بر می خوریم از نظر ما شاخه غربی اوغوزها از آناتولی تا قزوین و کرکوک و موصل و اربیل و بعلبک را شامل می شود که از تیره های غیر شهری بودندولی در تبریز عنصر شهری غلبه داشته و نمی توان گفت تورکمان هستند. تورکمان ها افرادی بودند
که مذهب شیعه را قبول کردند و پشتوانه محکمی برای قزلباش ها شدند. نود درصد تشکیل دهنده قزلباش از جمله شاملو و تکلوو و ... از آناتولی بودند و و زبان این افراد نزدیک به هم است همانطورکه در زبان نزدیک هم هستیم در موسیقی هم اشتراکاتی دارند.
از این نزدیکی ها و اشتراکات بیشتر بگویید؟
مثلا در موسیقی ما سه گاه وجود دارد که در موسیقی های دیگر نیست. این دستگاه در ترکیه «تاتیا »یعنی از تات گرفته شده نام دارد. اگر از دو سه مورد جزئی چشم پوشی کنیم به یک موسیقی ثابت ومشترک می رسیم یا مثلا ساز تورکمان ها دو تار دارد که به «ایکی تئللی » معروف است همان که درایران به آن دو تار می گویند، قزاق ها «دونبارا » و در تبریز «تانبارا » گفته می شود.
نظرتان در مورد اصطلاح «موسیقی معاصر » که باب شده است چیست؟
موسیقی معاصر وجود ندارد موسیقی قواعدی دارد که از گذشته به ما رسیده، ولی موسیقی ایکه موسیقی معاصر می گویند می تواند موسیقی تلفیقی باشد که با اضافه کردن پرده ها و سیم ها بهوجود می آید. گاهی و قتها در موسیقی قومی با جابجایی یک پرد ه موسیقی تبدیل به موسیقی قوم دیگری می شود.
تفاوت «خالق اوزانلاری » یاهمان آشیق های تورکیه با آشیق های ما در چیست؟
هنر آشیقی صنعت گسترده ای است ما هفتاد ودو مقام و چندین دستان داریم ولی آنها ندارندولی آنها هم در بین آشیق ها «دئییش لر کله نگ» ی دارند که از شعر های قوی در مناظره هایشان استفاده می کنند این ها همان ادامه دهنده علویان و مرید های شاه اسماعیل هستند که موسیقی را ازسطحی بودن خارج کرده اند.
خاطره جالب و یا حرف پایانی؟
من در لحظه زندگی می کنم و این لحظه ها را که در خدمت شما هستم برای خودم خاطره خوبی می دانم!