اولین مدرسه های کلاسیک مراغه
اولین مدرسه: مدرسه جلالیه شاید اولین مدرسه ای باشد که قبل از نهضت مشروطه به همت مرحوم عبدالاحد تدین معروف به ادیب العلما در شهر مراغه تاسیس شده بود. نام این مدرسه بعدا سرتیبیه شد اما در اثر حمله معاندین خراب و تعطیل گردید.
مدرسه سعدیه: (که در پیشرفت آن محمد علی طبیب خوئی و عادل خان تاجر باشی کوشش نموده بودند) احتمالا اولین مدرسه باشد که در شهر مراغه بسبک نوین در آغاز مشروطیت ایجاد شده است. این مدرسه در سال 1324 هجری قمری/ 1284 شمسی شروع بکار نموده است اما اشتباها مدرسه شکوهی را که در سال 1325قمری به دست میرزا حسن شکوهی (فرهنگ دوست و آزادیخواه) افتتاح یافته است را اولین مدرسه میدانند. مدرسه سعدیه نیز به سرنوشت مدرسه جلالیه دچار گردیده و منحل شد.
فتوحیه: مدرسه ملی مراغه بود که مرحوم محمد خان فتوح الملک در سال 1341 ه.ق/ 1301 شمسی آن را تاسیس کرد.این مدرسه سالها دوام داشت تا اینکه محمدخان از دنیا رفت واین مدرسه تعطیل شد.جهت قدردانی ازاین خانواده فرهنگ دوست دودبستان یكی در مراغه ودیگری در روستای گل تپه بنام فتوحی نامگذاری شده است.
دبستان ملی ادبیّه: در سال 1307 به همت میرزا قربان عطاردی و با همکاری سید قدرت الله نقوی، مهدیقلی واحدی و سیدعلوی پایه گذاری گردید. در سال 1314 نام این مدرسه به حسینیه تغییر یافته و تا سال 1321 درست یکسال بعد از ورود متفقین به ایران فعالیت داشه است در این سال مدرسه منحل و در اختیار اداره فرهنگ قرار داده شد است.
نخستین مدرسه دولتی: مراغه در سال 1297 شمسی تاسیس یافته و این همان مدرسه "تدین" بوده است که در این سال دولتی شده است اما اولین مدرسه دخترانه در سال 1336 ه ق / 1296 شمسی پایه گذاری و بنام "تربیت البنات" نام گذاری گردید (به همت میرزا حسن شکوهی) نخستین دبیرستان پسرانه در 1311 شمسی تاسیس شد.
مدرسه سازان مراغه: حاج میرزا حسن شکوهی – عبدالاحد تدین (معروف به ادیب العلما)- حاجی میرزا محمد خان فتوح الملک و خانواده فتوحی – صدرالسادات صدر – محمد علی طبیب خوئی – میرزا ابوالحسن حریری – میرزا کاظم حریری – عادل خان تاجرباشی – میرزا احمد ناصرالعلماء – علی اصغر سیف العلماء بنابی
منع:كتاب مراغه (یونس مروارید)1360