مسجد ملا رستم(مسجد امام خميني)

 
.
     مسجد ملا رستم(مسجد امام خمینی)
 
 
مـوقعیـت بنـا : مراغه - ابتدای خیابان قدس  – میدان ملارستم
شرح مختصری از بنا و مشخصات فنی بنا : در ضلع شمالی مسجد دو در ورودی با سر دری بلند واقع است كه یكی از قوس جناغی و مقرنسكاری گچی برخوردار است و در حاشیه سردر از گچبری های شبكه ای و تزئینات هندسی ستاره ای شكل استفاده شده وكتینه سنگ مرمری بچشم می خورد.    ضلع شمالی مسجد شامل هشت ستون آجری است به صورت جرز با طاقنماهایی كه درهای ورودی و پنجره های متعدد آن به سـوی میدان ملا رستم باز می شود. هرچند تغییراتی در پنجره مزبور داده شده اما فرم تزئینی آجری خفته راسته روی نما برجای مانده است. ورود به شبستان ازطرف سمت شرقی صورت می گیرد.این شبستان به شكل مستطیل دارای 35 ستون در5 ردیف است كه سقف چوبی بنارا نگاه میدارد .تزئینات داخلی منحصرا در ستون ، و سر ستونهای چوبی آن خلاصه می شود. نمازخانه زنانه در سمت شمالی مسجد قراردارد و شامل چهار ستون مدور آجری بوده كه یكیازآنها بطرف شبستان بزرگ بازمی شود تامین می گردد. طبقه فوقانی نیزشامل تالار ستونداری با شش ستون است . راه پله ورودی به این تالار از سمت حیاط خلوت است كه به اتاق كفش كن و سپس به این سالن راه  می یابد درضلع شمالی پنجره هایی تعبییه شده كه به داخل شبستان نور می دهد گرچه درمسجد ملا رستم کتیبه تاریخی به چشم نمی خورد لیكن با توجه به شیوه بكار رفته می توان ساختمان آنرا به دوره صفویه  نسبت داد كه در دوره قاجاریه دوباره بازسازی شده است  در مورد تاریخ بنای مسجد ملارستم تاكنون در هیچ نوشته یا كتیبه ای به آن اشاره ای نشده است. این مسجد بنام میدانی كه در آن واقع شده است مسجد ملا رستم خوانده می شود كه بعد از انقلاب به مسجد امام خمینی تغییر نام داده است. در كتاب دافع الغرور این مسجد به حاجی علیخان مقدم مراغه ای ( حاجب الدوله ) نسبت داده شده است كه با توجه به معماری بنا می توان آن را به دوره صفویه نسبت داد و البته در دوره قاجار قسمتهایی به آن افزوده اند.
بنای اصلی مسجد شامل شبستان اصلی و بزرگ و یك شبستان كوچك زمستان نشین مشرف بر شبستان اصلی و در ضلع شمالی، كفش كن و دو راهرو و در دو طرف شبستان زمستان نشین می باشد. مصالح به كاررفته در این مسجد عبارتند از سنگی محلی معروف به (سینجان) كه به صورت تراشیده شده در ازاره ها استفاده شده است.                               .                                                                
ستونها و سرستونهای چوبی تهیه شده از درخت سپیدار ستونها و سرستونهای سنگی و آجری در ایوان مسجد اصل بنا از آجر با ملات گچ ساخته شده است.                  
فرم كلی بنا و تركیب عناصر معماری  آن  بسیار زیبا و از مساجد چوبی  بی نظیر  در  منطقه  محسوب  میگردد. 
  نـوع مـالكیـت بنـا : مالكیت بنا با اداره اوقاف شهرستان مراغه می باشد. 
نـوع بهـره بـرداری و خصـوصیـات بـارز بنـا :از بنا بعنوان یك مكان مذهبی – فرهنگی استفاده می شود از جمله جهت اقامه نماز و مراسم تعزیه خوانی و قسمتی از آن بعنوان پایگاه مقاومت بسیج محله مورد استفاده قرار می گیرد.
از خصوصیات بارز بنا طاق نما با گچبری و مقرنس بندی شده بر سر در شمالی و نیز تزئینات و نقاشی های روی پردها و فرم زیبای مقرنس بندی و قطاربندی روی سرستونها و نیز طاق كلیل بكار رفته در هشتی ورودی اصلی مسجد می باشد. وجود تعداد زیاد ستونها در این مسجد باعث شده تا در بعضی مقاطع به آن مسجد چهل ستون گفته شود                                    .
تـزئینـات بكـار رفتـه  :ستونها و سرستونهای چوبی مقرنس كاری پای ستونهای سنگی با تزئینات سنگی
تزئینات و نقاشی های نقش گیاه و ترنج بر روی صندوقهای مكعبی و پرده ها با اشعار زیبای فارسی كه با دقت و ظرافت خاصی كار شده است                                
اقـدامـات انجـام شـده  :بدلیل ضعف های حفاظتی از بنا در گذشته نقاشیهای روی سقف بر اثر باران شسته شده و قسمتهایی از آن نیز در حال تخریب بود كه با مرمت به موقع اداره میراث فرهنگی كه بر اساس ضوابط و اصول حفاظت از آثار تاریخی و متناسب با معماری سنتی بنا بوده است از آسیب بیشتر در امان ماند.
تـوضیحـات ضـروری و اختصـاصی بنـا  :یك ستون مرمری كه در ایوان مسجد قرار دارد احتمالا متعلق به بنایی است كه پیش از مسجد در این مكان قرار داشته است                                                                
اقـدامـات انجـام گـرفته در گـذشته بـر روی بنـا  : مسجد ملا رستم در ضلع جنوبی میدانی به همین نام واقع است. میدان ملارستم فضای وسیع تری بوده كه سالها پیش به بخشی از آن تجاوز شده و در آن چند مغازه ساخته شده است. سردر منتهی الیه غربی بنا كه به شیوه زیبایی گچبری شده بعلت بی توجهی در گذشته لطمات زیادی به آن وارد شده است، بخصوص گذاردن یك پنجره آهنی در زمینه ارتفاع آن برای تامین نور اتاق كوچك طبقه اول منظره آن را ناموزون ساخته است.
 منبع : سازمان میراث فرهنگی
 
 










 
<
مینا طاهر

29 آبان1394 20:45

اطلاعات نظر
  • گروه کاربری: ميهمان
  • تاريخ عضويت: --
  • وضعيت در سايت:
  • خبر
  • نظر
سلام باتشکر از زحماتتان در معرفی مراغه و آثار آن.

ارسال نظر

نام:*
ايميل:
متن نظر:
کد امنيتی: *
عکس خوانده نمی شود