چشم ها را شست جور دیگر باید نگریست

وقتی که از ایستگاه متروی 15خرداد تهران پیدا می شیم چند قدمی نرفته به کاخ گلستان می رسیم که یکی از کاخ های دوره صفویه می باشد. در ضلع   جنوب غربی کاخ، موزه مردم شناسی قرار دارد که یکی از موزه های جالب و غنی مردم شناسی می باشد، در قسمت دیواره‌ی سمت چب ورودی موزه تابلوی بدین مضمون جلب توجه می نماید: فرمان مظفرالدین شاه قاجار به میرزا علی اکبر خان مراغه ای؛ موضوع فرمان: اعطای حکومت شهر مراغه به میرزا علی اکبر خان(1265ش/ 1304ه ق).برای من که نام مراغه را دیدم بسیار جالب بود و متن فوق را داشتم می نوشتم گردشگری ازم سوال کرد که مراغه کجاست؟ و من با کمال تعجب پرسیدم مگر مراغه را نمی شناسی؟ گفت یکی از شهرهای ارومیه نیست؟. چرا باید شهری با این تاریخ پر افتخار و درخشانش که زمانی پایتخت ایران بوده و همان نقشی را داشته که امروزه تهران دارد چنین فراموش و گمنام شود. نام آورانی که از خاک پر بهای این شهر به پا خاستند و نام آنها در گوشه گوشه های این مرز و بوم می درخشد و به صراحت می توان گفت که کمتر شهری را می توان یافت که مثل مراغه از چنین نام آوازه ای بر خوردار باشد و در کمتر کتاب تاریخی می توان مشاهده کرد که نامی از مراغه در آن نباشد، از کتابخانه کوچک رصدخانه نیاسر تا حمام فین کاشان و اصفهان تا همین کاخ گلستان نامی از مراغه برده شده است. وقتی ابن حوقل جغرافی نویس قرن 4 ه ق از شهر ارومیه توصف می کند می گوید:

عکسهای بیشتر و بقیه مطلب را در ادامه مطلب ببینید

ردپای از انسان های ماقبل تاریخ در مراغه

مراغه با تاریخ درخشان خود در قرون اسلامی، نشان می دهد که پیشینه قوی دارد که قدمت آن را باید در دوران های خیلی  قدیمی تر که هزاران سال قبل از مسیحیت نیز باشد جستجو کرد. خوشبختانه بررسی های که طی چند دهه اخیر در منطقه صورت گرفت این واقعیت را نشان داد که این منطقه، قدمتی نزدیک به صد هزار سال دارد، که این آثار دال بر وجود انسان های در این منطقه است که در دوره ی پارینه سنگی در اینجا زندگی می کردند. پارینه سنگی قدیم در ایران تقریبا از صد هزار سال پیش شروع می شود و تنها در سه منطقه آثاری از آن یافت شده است. که یکی از این مناطق محدوده مراغه، تبریز و میانه است.

خانم هندصادق کوروس، دانشیار دانشگاه تهران در آذربایجان شرقی و در منطقه ی محدود به تبریز، مراغه و میانه در سال 1345 بررسی های سطحی  که انجام دادند موفق شدند چند نمونه دست افزار سنگی بدست آورند که بنا به عقیده ی ایشان این آثار شواهدی بر حضور انسان در دوره پارینه سنگی در این منطقه است و این انسان ها متعلق به همان گروه های انسانی است که حدود نیم میلیون سال قبل بطور پراکنده از اسلواکی تا چین زندگی می کردند و با فن آتش آشنایی داشتند. متاسفانه این بررسی ها تا سال 1379 متوقف بود تا اینکه در این سال بررسی های که توسط آقایان رضا غفاری و فریدون بیگلری در منطقه مراغه به عمل آمد و ایشان  موفق شدند در حاشیه رودخانه ورجوی آثاری از دوره ی پارینه سنگی میانه را در منطقه کشف کنند که بیشتر این آثار تراشه ابزارهای سنگی بود. این بررسی ها نشان می دهد که شهرستان مراغه تقریبا از صد هزار سال قبل محل زندگی بوده است. و امید است در بررسی های آتی شاهد کشف آثار گرانبهایی از دوران های مختلف تاریخی در مراغه باشیم چرا که بی شک این منطقه یکی از مستعد ترین مناطق زیست در دوران های باستان بوده است.

سعید ستارنژاد کارشناس باستان شناسی از دانشگاه سراسری محقق اردبیل

درباره نویسنده سایت

یکی هست آن بالا که همیشه با منه

اینجانب جعفر فارابی به سال 1338 در شهرستان مراغه متولد شدم پس از سپری کردن دوران کودکی تحصیلات متوسطه خود را در مراغه به پایان رسانده وبه استخدام ارتش در آمدم. در زمان جنگ تحمیلی بیش از هفتاد ماه در جبهه های سراسر مرز ایران وعراق حضور فعال داشتم که در این مدت چندین بار مجروح شدم در سال 1382 با اینترنت آشنا شده وبا کسب مجوز از ارتش اقدام به استفاده از اینترنت نمودم وبعد از دوسال وبلاک جاذبه های مراغه رابا نیت خدمت به شهرم در بلاکفا ایجاد نمودم.

باتشویق بازدیدکنندگان وبلاک را گسترش داده ولی به علت امکانات کم بلاکفا این بار در میهن بلاک همان وبلاک را ایجاد نمودم که همیشه مورد لطف مسئولین سازمانها ی شهر وبازدیدکنندگان قرار گرفته وهمکاری لازم را بااینجانب نمودند.

 بالاخره در مهر ماه سال 1389 با پیشنهاد مسئولین گروه کانوتک که در رابطه با ایجاد سایت فعالیت می کنند سایت جاذبه های مراغه باحمایت وپشتیبانی فنی ومالی گروه کانوتک راه اندازی گردید که امیدوارم مورد پسند بازدید کنندگان قرار گیرد.

در خاتمه از تمام مسئولین شهر ودوستان بخصوص بازدیدکنندگان گرامی خواستارم تا با نظرات وهمکاریهای لازم اینجانب را در پیشرفت سایت یاری نمایند.

با تشکر جغفر فارابی مدیر سایت

ازقرن پنجم تا چهاردهم هجری

نویسنده:محمود طیار مراغی

مقدمه

یکی از راههای مهمی که ما را در شناخت تاریخ علم و دانش و سیر آموزش و فرهنگ اسلامی راهنمایی شایسته‏ای می‏کند، شناخت مدارس علوم اسلامی و تاریخ آنها در شهرهای مختلف است. در این زمینه مسائلی چون پایه‏گذاران، تاریخ بنا، کیفیت تأسیس، وقفنامه و موقوفات، مدرسین برجسته، دانش‏اندوزان معروف، علوم و فنون رایج و مرسوم و مسائل اسکان و تحصیل طلاب مورد مداقه و بررسی قرار می‏گیرد. سال 459 هجری در تاریخ آموزش و پرورش اسلامی باید فصلی برجسته به شمار آید، در این سال نخستین مدرسه از رشته مدارسی که خواجه نظام‏الملک طوسی (وفات 485 هجری) وزیر بزرگ سلجوقیان ساخته بود در بغداد گشایش یافت. این مدرسه‏ها که به «نظامیه » شهرت یافتند در جهان اسلام پراکنده شدند، تا آنجا که شهرها و روستاهای بزرگ را فراگرفت. سرزمین مراغه که در زمره کهنترین و تاریخی‏ترین شهرهای ایران به شمار می‏آید، در قرون ششم تا نهم هجری از مراکز تابناک و درخشان علم و فرهنگ محسوب می‏شد، این مکتوب برای آشنایی با سیر تاریخی دانش و آموزش در آن سامان نگاشته شده است.

عکسهای بیشتر و بقیه مطلب را در ادامه مطلب ببینید